HUNT A CAR

Gerard Goossen, Hunt a car, 1970

Eind jaren zestig zag ik bij een vriendje thuis voor het eerst deze poster. Zijn oudere broer sympathiseerde blijkbaar met de aan Provo gelieerde Kabouterbeweging en had de plaat aan de muur hangen.

Ik vond het toen al een geweldige plaat. Het was de tijd dat langzaam maar zeker ieder gezin in het bezit kwam van een autootje. In het begin leek dat leuk, het opende nieuwe werelden. Dagje Efteling, vakantie in het buitenland, avondvisite aan familieleden in een andere stad, het behoorde nu allemaal tot de mogelijkheden.

Omdat iedereen echter een auto kocht, later zelfs twee of meer per huishouden, werd "de mensheid (...) bedreigd door een toenemend aantal gevaarlijke monsters." volgens de Kabouters was het tijd voor de 'Big City Safari'. En laten we wel wezen de angst is bewaarheid geworden. De automobiel oefent een ware terreur uit. Hij neemt een te groot deel van de openbare ruimte in beslag en is lelijk vervuilend (geluidsoverlast, luchtvervuiling).

Kabouters vinden we alleen nog in Ierland en de Efteling, Provo is gecorrumpeerd door het pluche van de raadszetels. De inmiddels bejaarde activisten van weleer en hun nazaten vinden tegenwoordig onderdak bij Groen links, een zooitje ongeregeld dat altijd minder is geweest dan de som der delen.

Van begin af aan handelingsonbekwaam door te grote interne verdeeldheid en gebrek aan visie. Laatst nog Dibi - BAM! - en weg was 'ie. Een aantal jaren terug was er de 'fietsstraat' van de Utrechtse wethouder Van der Steenhoven: nog geen jaar heeft die 500 meter standgehouden. Nu weer zo'n staaltje symboolpolitiek van de Utrechtse wethouder Frits Lintmeijer. Het plan om oudere auto's uit de binnenstad te weren.

Het plan is niet nieuw, het wordt toegepast in enkele Duitse steden en werd al afgeschoten in Amsterdam, maar het is zo suf, het helpt ook zo weinig. Maar het haalt de krant, het lijkt makkelijk uit te voeren en goedkoop (alhoewel de handhaving niet mee zal vallen) zeker in vergelijking met plannen die wel wezenlijk een bijdrage leven aan mobiliteit en leefbaarheid.

Zo zou de gemeente Utrecht beter kunnen investeren in schoner en beter openbaar vervoer, vieze dieselbussen eruit en mooie combinatie van tram en regiorail erin, in plaats van de miljoenenverslindende projecten aan de A2 en nog meer kantoren (lees verkeer) in het stadshart.

In Leidse Rijn, de nieuwe woonwijk met evenveel inwoners als Leeuwarden ten westen van de stad tussen de oude kernen Vleuten en De Meern, is de slag al weer verloren. In de planning nog 'autoluw', met minder dan één parkeerplaats per woning. In de praktijk is het openbaar vervoer ronduit bedroevend, dus heeft ieder huishouden nu toch twee automobielen en is wildparkeren de norm.

Waarom toch niet vanaf het begin gekozen voor een tramverbinding met aansluitingen op de tram naar Nieuwegein / IJsselstein en de trein, bij Station Vleuten en Utrecht C.S. ? Je begint immers met een lege plankaart, het is polderland, alles mag weg, dan trek je toch eerst een spoor- of tramlijn en ga je bouwen vanuit de stations? Gecombineerd met een oostelijke lijn via de Uithof (universiteit, academisch ziekenhuis) naar Driebergen - Zeist kan dit een prachtig regionaal railnetwerk worden. Maar nee, in De Meern een busbak langs de enige bestaande weg, in Utrecht een busbak dwars door het Centrum.  

De Jaarbeurs had verplaatst moeten worden naar een locatie pal aan de A2 of onder knooppunt Oudenrijn, Holland Casino, Megaplexbios, nieuwe kantoren idem dito. Ze leveren de stad alleen overlast op door extra verkeer.

Nee, de kabouters van vandaag blinken niet uit door lef of visie. Zij zullen de automobiel niet meer uit het straatbeeld verdrijven.  Tot slot nog een citaat uit de Volkskrant van gisteren:

"Frits Lintmeijer, wethouder Verkeer (GroenLinks) in Utrecht en mede-initiatiefnemer van het plan. Rijdt een Toyota Prius, maar gaat 'altijd op m'n fiets naar het werk': 'We hebben al een milieuzone voor vrachtauto's, volgend jaar willen we dat voor bestelauto's, en vanaf 2015 voor personenauto's, naar voorbeeld van enkele Duitse steden. Het gaat binnen de milieuzone om 750 auto's die verouderd zijn. Die gezinnen willen we compenseren, met een soort sloopregeling. De hoogte van de bedragen is nog niet bekend. Het mooiste is natuurlijk als ze een schonere auto aanschaffen. En er zijn natuurlijk mogelijkheden voor ontheffing. Maar het feit dat je boodschappen moet doen en kinderen hebt, is niet zomaar reden voor ontheffing. Met een scanauto gaan we nummerborden controleren. De gegevens hebben we van het CBR.'"

De kabouter is een commerciële laaf geworden, trotse eigenaar van een prius,  die 750 andere huishoudens ook een prius wil opdringen in naam van het milieu. Japanners, Chinezen en Koreanen lachen zich rot om zo'n 'witte laaf'.

Licht uit het Oosten

Zoals beloofd vandaag het tweede product dat mij aan het denken zette deze week: de nieuwe standaardlamp van AH. Ik dacht even met een gewone gloeilamp te maken te hebben, geen opwarmtijd (nou ja < 1 sec.) aangenaam warmwit licht, een normale fitting en geen grote, gekke of dikke kop. Nadere bestudering leert toch dat we hier met een nieuwe generatie gloeilampen - feitelijk halogeenlampen - te maken hebben. Volgens de productspecificatie van AH levert de lamp 629 lumen en verbruikt daarbij 42W en is vergelijkbaar met een oude 55W gloeilamp, scheelt mooi 13W.

Ja, nou en, zult u zeggen. Toch wel blij verrast, zeg ik dan op mijn beurt. Want ik zag het somber in toen lampfabrikanten en milieubureaucraten het voor elkaar hadden gekregen dat per 1 september 2012 de gloeilamp aan zijn zwanezang zou beginnen. Ongetwijfeld goed bedoeld - met het milieu als argument èn als stok om de hond te slaan, maar wat moest ik zonder vertrouwde gloeilamp?

Voor moderne laagspanningsverlichtingsarmaturen (halfogeen zoals de GAMMA-man placht te zeggen), voor de toch al ongezellige TL-balk, de keukenverlichting en de buitenlamp zijn voldoende alternatieven voorhanden. Alleen zijn die alle òf lelijk, òf geven akelig koud licht, het duurt eeuwen voor ze zijn 'opgegloeid' òf ze passen gewoonweg niet in een ouderwetse schemerlamp danwel kroonluchter. Ik voorzag dus al hamsterende handelaren, die de prijzen der laatste gloeilampen op zouden drijven tot ongekende hoogten met dank aan de EU.

Gelukkig is er nu dus de nieuwe gloeilamp, de ecoSTAR Halogeen, de standaardlamp bij AH, niet alleen in de E27 fitting maar ook met kleine fitting, zowel in gewone, kogel- en kaarsuitvoering. Ik heb 'm nog niet uitgeprobeerd in de kroonluchter, maar heb er alle vertrouwen in.

Er is één maar aan verbonden, natuurlijk. Omdat de oude lampenfabrieken ons hun lelijke nieuwe waren wilden opdringen - die afzichtelijke spaarlampen, ijskoude LED-peertjes, of stomme maar peperdure sfeerlichten - met nieuwe bijpassende armatuurtjes natuurlijk, hebben ze de ecoSTAR even over het hoofd gezien. Albert Heijn koopt die dus niet bij Philips of Osram, nee hij komt uit C H I N A.

Net als vrijwel alles wat tegenwoordig in de winkels ligt overigens. En maar klagen dat de economie zo slecht draait! Let wel, ik heb niets tegen China of de chinezen, ik betaal ook liever niet te veel en ben een voorstander van consuminderen omwille van het milieu. Maar deze komedie rond het gloeilampen-verbod dient werkelijk geen enkel ander doel dan de volksverlakkerij.

Hele nachten baden lege snelwegen en kantoorgebouwen in het licht (ook of mischien wel met name overheidsgebouwen), met kerst verlichten we in competitie met de buren het ganse land (geen verbod op kerstverlichting), niemand controleert of het koelkastlampje wel uit is (geen verbod op koelkastlampjes) en het land van Philips koopt z'n lampen voortaan in China !

Patentpillen

Er zijn de afgelopen tijd twee produkten in huize Rookvogel binnengekomen die me een zogenaamde aha! erlebnis gaven, die overigens weinig van doen had met de grootgrutter.

Ten eerste bleek mevrouw Rookvogelwachter plots overgestapt op een andere anti-conceptiepil. Iets dat mij hogelijk verbaasde, ze is immers net zo merkentrouw (merkenlui?) als ondergetekende en op mijn informeren naar de reden van deze opmerkelijke verandering luidde het antwoord dat arts en apotheker haar verzekerd hadden dat het hier dezelfde pil betrof, echter van een andere fabrikant en daardoor een stuk voordeliger!

Ik herinnerde mij dat ik op 17 juli 2010 in de Vogelkrant had bericht over Organon uit Oss, de fabrikant van de originele pillen. Het nieuws in die dagen luidde dat Organon was 'opgekocht en leeggeroofd', nieuws dat nu met de nieuwe pillen van mevrouw R. ten volle duidelijjk wordt.

Organon werd ooit opgekocht vanwege winstgevende patenten, op onder andere de anti-conceptie pillen marvelon. Als de patenten verlopen is het bedrijf ballast geworden, nog slechts een kostenpost voor het moederbedrijf en wordt afgedankt. En daarom ligt er bij mij op de wastafel tegenwoordig geen marvelon meer maar een strip ethinylestradiol/desogestrel richter filmomhulde tabletten, van Gedeon Richter uit Boedapest. Net als er overigens in het medicijnkastje 'eigen merk' tabletten paracetamol liggen van deze of gene drogisterijketen ( ca. 50 stuks voor € 1,-)  i.p.v. de naar de marge gedrukte oer-pijnstillers uit mijn jeugd, aspirine® van Bayer bijv., of Chefarine4 ® in het karakteristieke buisje. Jarenlang hebben we duur moeten betalen voor deze pillen, zogenaamd om de research van nieuwe medicijnen mogelijk te maken, maar in werkelijkheid om de beurzen van de aandeelhouders te spekken die zo gauw de pillenhandel niet meer genoeg loonde hun handen er vanaf trokken en de resultaten van alle dure research onbenut laten. Vervolgens maken deelpatenten verdere research door anderen financieel onaantrekkelijk, zo niet onmogelijk.

Morgen in 'licht uit het Oosten' het tweede produkt dat voor mij een eye-opener was deze week.