Wonderen van de Oriënt

Bij de voorbereidingen voor mijn reisje naar Mongolië hoort vanzelfsprekend wat inlezen. Een mooie gelegenheid om de 'Bibliotheca' weer eens aan te vullen met wat nieuwe titels. De eerste is "Il Millione", het reisverslag van Marco Polo uit 1298. Volgens het verhaal reisde Marco, samen met zijn vader en oom, over land dwars door Azië naar de zomeresidentie van Kublai Khan in Cambalu (Shangdu). Hij bezocht vele provincies in Zuid-Oost Azië en reisde buitenom (over zee) terug tot Hormoez en vervolgens via het Midden-Oosten weer terug naar Italië.

Ten tijde van Marco's reizen was het Mongoolse rijk op de top van zijn macht. Het rijk van Kublai Khan, gesticht door zijn grootvader de fameuze Genghis Khan, strekte zich inmiddels uit over heel Azië ten noorden van de Himalaya, grote delen van Indië, Perzië en het Midden-Oosten. Het is vermoedelijk het grootste rijk uit de geschiedenis en de Mongolen stonden reeds aan de poorten van Europa.

Al in 1241 stonden de Mongoolse ruiters aan de Donau. Zij hadden reeds bloedbaden aangericht in Polen en Hongarije en stonden op het punt Europa binnen te vallen, toen plots de aanval werd stopgezet. Alle aanvoerders werden teruggeroepen omdat de toenmalige grootkhan Ogedei, een zoon van Genghis was gestorven.

Genghis Khan (1206-1227) verenigde de Mongoolse ruitervolken en vormde de basis voor een rijk dat éénvijfde van de wereld zou beslaan. Onder Ögedei Khan (1229-1241) en Güyük Khan (1246-1248)werd het rijk verder uitgebouwd. Möngke Khan (1251-1259) zou de eerste hoofdstad laten bouwen, Karakoram in Mongolië, en de administratie binnen het rijk verbeteren.

Kublai Khan (1260-1271) de jongere broer van Möngke zou de stichter worden van de Chinese Yuan-dynastie, hij verplaatste de hoofdstad vanuit Mongolië naar Khan Balek in China, dat de oorsprong vormt van het huidige Peking. Kublai bleef Khan voor de Mongolen maar werd nu ook keizer van China.

Marco Polo staat bekend als één der eerste ontdekkingsreizigers, daarnaast zou hij de pasta (spaghetti) naar Italië hebben gebracht. Maar tegenwoordig wordt eraan getwijfeld of Marco wel echt in China is geweest, omdat er bijv. in China nergens iets over zijn bezoek is vermeld terwijl andere vroege westerse reizigers wèl genoemd worden - zoals de Vlaming Van Ruysbroeck (1251). Polo zou niet verder zijn gekomen dan het Midden-Oosten of Perzië, z'n 'reisverslag' zou een verzameling zijn van wat hij van anderen heeft vernomen aangevuld met z'n eigen fantasie.